Niektóre schorzenia są obserwowane przez lekarzy wielu specjalności, ale mimo ich powszechnego występowania klinicyści rzadko poświęcają im wystarczająco dużo uwagi. W rezultacie pacjenci nie otrzymują właściwej opieki. Takie czynniki mogą odpowiednio tłumaczyć różnego rodzaju problemy ze snem, w tym bezsenność. Zdecydowana większość lekarzy rzadko pyta pacjentów o jakość i czas trwania snu (chyba że zaburzenia snu są główną dolegliwością), ustalając rozpoznanie zaburzeń snu, a następnie wprowadzając modyfikację w leczeniu pacjenta.
Bezsenność definiuje się jako powtarzające się problemy z zapoczątkowaniem, trwaniem, utrwalaniem lub jakością snu, które utrzymują się mimo wystarczającej ilości czasu i możliwości snu oraz powodują pewne zakłócenia w aktywności dziennej. Problemy z początkiem i utrzymaniem snu są powszechne wśród dorosłych. Często towarzyszą im obawy dotyczące późnego zasypiania i niewystarczającej ilości snu. Rzadziej objawom bezsenności towarzyszy przekonanie o niskiej jakości snu (nieodświeżający), nawet jeśli utrzymywany jest „normalny” lub akceptowalny okres zwykłego snu.
Bezsenność jest objawem różnych dolegliwości somatycznych, chorób neurologicznych i zaburzeń psychicznych, a także może współwystępować z innymi zaburzeniami snu. Bezsenność może być także spowodowana stosowaniem lub nadużywaniem niektórych leków.
Nawet jeśli lekarz uzna bezsenność za objawową, wymaga ona odrębnej oceny diagnostycznej, jeśli jest istotna z klinicznego punktu widzenia. Diagnozę bezsenności stawia się w dwóch etapach. Pierwszy etap polega na potwierdzeniu występowania bezsenności. Naszym zdaniem najlepiej jest stosować kryteria ustalone przez Komitet Nozologii Amerykańskiej Akademii Medycyny Snu (AASM) i zatwierdzone w tym celu przez Światowe Towarzystwo Snu (WSS).
ArenaSnu.pl poleca na bezsenność:
Ogólne kryteria bezsenności
Bezsenność jest powszechnie definiowana na podstawie następujących kryteriów:
- Pacjent skarży się na trudności z zasypianiem, pozostawaniem w łóżku lub wczesnym budzeniem się lub na sen, który jest stale „nieodświeżający” lub niskiej jakości.
- U dzieci opiekunowie często zauważają bezsenność, która charakteryzuje się niechęcią do kładzenia się spać lub niemożnością samodzielnego zasypiania.
- Wyżej wymienione problemy ze snem pojawiają się mimo odpowiednich szans i okoliczności na sen.
- Pacjenci zgłaszają przynajmniej jeden z poniższych rodzajów ograniczenia aktywności w ciągu dnia w wyniku zaburzeń snu w ciągu nocy:
- zmęczenie lub złe samopoczucie
- upośledzona uwaga, koncentracja lub pamięć
- dysfunkcja społeczna lub zawodowa lub słabe wyniki w nauce
- zaburzenia nastroju lub drażliwość
- senność w dzień
- zmniejszona motywacja, siła lub inicjatywa
- skłonność do popełniania błędów lub wypadków w pracy lub podczas jazdy
- napięcie, bóle głowy lub objawy żołądkowo-jelitowe w odpowiedzi na brak snu
- strach lub niepokój o sen.
Tylko spełnienie powyższych kryteriów pozwala na rozpoznanie bezsenności u pacjenta. Kolejnym etapem diagnostyki powinno być ustalenie jej odmiany. W większości przypadków klinicznych etap ten prowadzi do sformułowania odpowiednich strategii terapeutycznych.
